De bevalling van een Falabella veulen

Na 25 jaar met paarden te hebben gewerkt, maar nog nooit een veulen te hebben zien geboren worden, was de spanning des te groots bij de bevalling van ons eerste veulen. Navraag bij fokkers gaf mij onzekerheid waar ik nog steeds niet vanaf ben.

Het aanwezig zijn bij een bevalling was toch wel de meest geadviseerde aanwijzing. Complicaties bij de geboorte van een Falabella veulen komen vaker voor dan gewenst. De afmeting van het paardje en het genetisch materiaal waar je mee fokt kunnen aanleiding zijn voor problemen. Het vast stellen wanneer de geboorte op gang komt vergt een scherp oog voor het gedrag en fysieke verschijnselen van de merrie, maar soms kun je het ook niet zien aankomen, wat ons inmiddels ook al 2 keer is overkomen.

Ligging van het veulen

Het beoordelen van een probleem begint bij het vaststellen van de ligging van het veulen. Als je dit kan beoordelen, en de ligging is correct, dan is de eerste slag overwonnen.Voor extra assistentie is het altijd fijn als je met zijn tweeën bent.Bij twijfel is snel handelen een vereiste, en is inmenging van een ervaren dierenarts noodzaak.

Voor het waken heb ik geboortemelders aangeschaft, een Amerikaans systeem, waarbij er een klein “kastje”( zendertje) onder het halster wordt gehangen, en die een signaal afgeeft aan een pieper die in een straal van ca: 100 meter zijn werk doet, Het signaal gaat af, wanneer de merrie volledig horizontaal gaat liggen, een houding die ze in de meeste gevallen aannemen tijdens de pers weeen.

Dit kan onrustig zijn, omdat veel merries tijdens de laatste periode van hun dracht ook enkele minuten volledig horizontaal gaan liggen, om hierna hun hoofd weer op te heffen. Dit bracht mij het tweede dekseizoen tot de aanschaf van een camera systeem die in ons geval op de televisie is ingesteld en ons vele spurts naar de stal heeft doen verijdelen. Geavanceerde systemen zijn er ook die op smartphones en tablets hun beelden vertonen.

Onze eerste bevalling

Ons 1ste veulen was een bevalling uit het boekje, s ’avonds om 22.30 gaf de pieper zijn bekende signaal, en met zijn tweeën op een holletje de stal in. De merrie lag volledig gestrekt en de vruchtblaas was al reeds uit haar vulva, waarbinnen 1 voetje doorheen schemerde, voorzichtig heb ik het voetje beetgepakt en ben zachtjes gaan mee bewegen in de cadans van de persweeën waarbij al heel snel het 2de voetje zichtbaar werd,

de vruchtblaas brak, en in luttele minuten lag het volledige veulen naast de merrie, het vlies eromheen weg gehaald, en met verbijstering naar dit wonder gekeken, wat misschien heel gewoon is en al miljoenen jaren plaats vindt, maar als het zich onder je handen afspeelt een van de mooiere ervaringen in het leven.

De navelstreng was nog vast, en in al mijn onervarenheid en opwinding wist ik even niet meer hoe hierin te handelen. De telefoon binnen handbereik, maar voordat het antwoord door de ether werd gestuurd, stond de merrie op en brak de navelstreng af, tja…..zoals het al miljoenen jaren plaats vindt. Binnen een half uur stond het veulen, alleen het vinden van de levensbron en de onmisbare 1ste biest (binnen enkele uren)was nog even een ander verhaal. Hierin hebben we al enkele keren onrustige uren meegemaakt.

De tepels van de merrie zitten op een plek die voor een wat groter veulen voor de eerste keer om een handigheidje vraagt. Het veulen moet het hoofd kantelen en omhoog duwen, onder de flank van de merrie. Ze zullen het zoeken en blijven proberen, totdat je ze zo vermoeid ziet raken dat je jezelf afvraagt of het moment is aangebroken om de merrie te melken en de biest met een flesje te voeren, of de dierenarts in te schakelen om te sonderen, of te wachten tot het veulen uitgerust is en voldoende levenskracht heeft om nog een poging te wagen.

Het blijft altijd spannend

Keuzes maken, en je intuïtie volgen, zonder onnodige risico’s te nemen, want je wilt een goed verloop van de start fase na de geboorte. Het veulen is zoekende heeft een scherp reukvermogen, dus een paar druppels van de 1ste biest op je hand laten vallen en het veulen de geur laten opnemen, om haar dan geduldig naar de plek te leiden waar ze naar toe moet. In ons geval zijn alle scenario’s gepasseerd, allemaal met een goede afloop, maar de natuurlijke manier verdient uiteraard de voorkeur.

© Stal Jaegersrust | Realisatie Horsedesign.nl